โครงการทำบุญรับขวัญข้าวใหม่ ประจำปี 2560
ในวันจันทร์ ที่ 4 ธันวาคม 2560
ณ วัดบ้านโนนแต้
๑. หลักการและเหตุผล
ข้าว' คืออาหารหลักที่หล่อเลี้ยงชีวิตของคนไทยมาช้านาน ดังจะเห็นได้จากข้อความที่ปรากฏในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหากษัตริย์ผู้เกรียงไกรแห่งอาณาจักรสุโขทัยที่กล่าวว่า "ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว" บ่งบอกสภาพความเป็นอยู่ของบ้านเมืองในขณะนั้นว่ามีความอุดมสมบูรณ์ด้วยพืชพรรณธัญญาหารนานาชนิด ไม่ว่าจะเป็นในน้ำที่มีปลามากมาย ส่วนบนบกก็มีรวงข้าวสีทองอร่ามทั่วทั้งผืนนา นอกจากข้าวจะเป็นอาหารหลักแล้ว อาชีพทำนาหรือปลูกข้าวยังถือเป็นอาชีพหลักของคนไทยที่ถูกเรียกขานเป็นกระดูกสันหลังของชาติ ด้วยเหตุจึงเกิดมีพิธีกรรม 'การบูชาแม่โพสพ' และ 'การรับขวัญข้าว' ซึ่งเป็นพิธีกรรมหนึ่งที่ชาวนาไทยถือปฏิบัติคู่กับการทำนามาตั้งแต่ครั้งโบราณกาล ทั้งนี้ตามความเชื่อของคนไทยที่เชื่อว่าในนาข้าวจะมีแม่โพสพ เป็นผู้ดูแลคุ้มครองต้นข้าว การบูชาแม่โพสพจึงเพื่อขอให้ช่วยดูแลต้นข้าวให้เจริญงอกงาม ไม่มีแมลงมารบกวน ตลอดจนส่งผลให้มีความอุดมสมบูรณ์ตลอดทั้งปี
ชาวนาทุกวันนี้ทำนาปลูกข้าว เน้นแต่วิธีการหรือรูปแบบการผลิต เพื่อให้ได้ผลผลิตเยอะๆ มองแต่ด้านเศรษฐกิจ แต่ลืมนึกถึงแม่โพสพที่เป็นเทพประจำต้นข้าว ชาวนาในอดีตรุ่นเก่าที่ทำนาเพื่อเลี้ยงชีพนั้นจะให้ความเคารพแม่โพสพ มีพิธีกรรมต่างๆ มากมาย
องค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม ได้เล็งเห็นความสำคัญการรับขวัญข้าวจากทุ่งนามาสู่ยุ้งฉาง และระลึกถึงคุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์ เรียกเชิญขวัญแม่โพสพ แม่โพศรี แม่จันทร์เทวี แม่ศรีศักดา แม่ดอกข้าวเจ้า แม่ดอกข้าวเหนียว เชิญมาสู่ยุ้งฉาง มาอยู่กับลูกกับเต้า มาเลี้ยงลูกหลานให้อิ่มหนำสำราญ ให้พอมีพอใช้ ขออย่าให้อดอยาก อย่าได้ยากจน เหลือกินเหลือใช้แล้วจะได้ทำบุญให้ทานกับผู้มีพระคุณ หรือผู้ตกทุกข์ได้ยาก จึงได้จัดกิจกรรม “ทำบุญขวัญข้าวใหม่” ในวันจันทร์ที่ 4 ธันวาคม 2560 เวลา 09.00 น. ณ บริเวณวัดบ้านโนนแต้ เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ข้าวพันธ์พื้นเมืองให้ทุกคนได้เห็นคุณค่าประเพณี วัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตและผลผลิตของชาวนาไทย
๒.วัตถุประสงค์
๑. เพื่อให้เกิดความตระหนักในคุณค่าของประเพณีที่ดำรงอยู่คู่ชาวนาไทย และร่วมอนุรักษ์สืบสานให้คงอยู่ตลอดไป
๒. เพื่อฟื้นฟูประเพณีนี้ขึ้นมาอีกครั้ง ให้ลูกหลานและคนในชุมชนได้ภาคภูมิใจในประเพณีท้องถิ่น สร้างขวัญ กำลังใจและความเป็นสิริมงคลให้กับชาวนาชุมชน
๓. เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ข้าวพันธ์พื้นเมืองให้ทุกคนได้เห็นคุณค่าประเพณี วัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตและผลผลิตของชาวนาไทย
๓. วิธีดำเนินการ
๑. องค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม ดำเนินการจัดทำโครงการทำบุญรับขวัญข้าวใหม่ ประจำปี 2560
๒. ผู้ร่วมพิธี โดยคณะผู้บริหาร หัวหน้าส่วนราชการ สมาชิกสภา พนักงาน ลูกจ้างองค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม ผู้นำหมู่บ้าน และประชาชนในพื้นที่ นำข้าวใหม่ (ข้าวเปลือก) มากองรวมกัน ณ บริเวณพิธี
3. พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ผู้มาร่วมในพิธี และข้าวใหม่
4. พราหมณ์ทำพิธีเรียกขวัญข้าวให้พรแก่ผู้ร่วมพิธี
5. เสร็จพิธีฯ เจ้าของข้าวนำข้าวกลับไปเก็บที่ยุ้งข้าวเพื่อนำไปปลูกในการทำนา ฤดูกาลต่อไป
๔. สถานที่ดำเนินการ
- ณ ศาลาวัดบ้านโนนแต้ หมู่ที่ 4, 9 ตำบลหนองขาม อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ
๕. ระยะเวลาดำเนินการ
- วันจันทร์ที่ 4 ธันวาคม 2560
๖. งบประมาณ
-
๗. ผลที่คาดว่าจะได้รับ
1. ผู้ร่วมพิธีและประชาชนทุกหมู่เหล่าเกิดความตระหนักในคุณค่าของประเพณีที่ดำรงอยู่คู่ชาวนาไทย และร่วมอนุรักษ์สืบสานให้คงอยู่ตลอดไป
2. ฟื้นฟูประเพณีนี้ขึ้นมาอีกครั้ง ให้ลูกหลานและคนในชุมชนได้ภาคภูมิใจในประเพณีท้องถิ่น สร้างขวัญ กำลังใจและความเป็นสิริมงคลให้กับชาวนาชุมชน
3. ส่งเสริมการอนุรักษ์ข้าวพันธ์พื้นเมืองให้ทุกคนได้เห็นคุณค่าประเพณี วัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตและผลผลิตของชาวนาไทย
8. ผู้รับผิดชอบโครงการ
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม
๙. ผู้เขียน/รับผิดชอบโครงการ
จ.อ.บุญจันทร์ นามมุงคุณ ผู้เขียนโครงการ
(บุญจันทร์ นามมุงคุณ)
เจ้าพนักงานธุรการชำนาญงาน
(ลงชื่อ) ภิญญดา เหิมทะยาน ผู้รับผิดชอบโครงการ
(นางสาวภิญญดา เหิมทะยาน)
หัวหน้าสำนักปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม
๑๐. ผู้เสนอโครงการ
(ลงชื่อ) จารบุตร สมัตถะ ผู้เสนอโครงการ
(นายจารบุตร สมัตถะ)
ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม
๑๑. ผู้อนุมัติโครงการ
(ลงชื่อ) สมนึก เลี้ยงพรม ผู้อนุมัติโครงการ
(นายสมนึก เลี้ยงพรม)
นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองขาม
|
